Introductie
Spanningen tussen teamleden. Het is een van de meest uitputtende uitdagingen voor een leidinggevende. Het remt de productiviteit, verstikt innovatie en creëert een negatieve sfeer. Conflicten en spanningen zijn een signaal van een onderliggend probleem. Brandjes blussen of toedekken met de mantel der liefde doet vaak meer kwaad dan goed. Dit artikel biedt een praktisch stappenplan om conflicten aan te pakken.
Fase 1: Begrijp het 'waarom' achter het conflict
Voordat u ingrijpt, moet u begrijpen wat er echt speelt. Neem de tijd om objectief te observeren. Wanneer laaien de spanningen op? Gaat het over de inhoud van het werk (taakconflict) of is het persoonlijk (relatieconflict)? Onderzoek toont aan dat taakconflict, mits goed beheerd, zelfs gunstig kan zijn voor de prestaties. Relatieconflict is daarentegen bijna altijd destructief.
Plan vervolgens vertrouwelijke 1-op-1 'luistersessies'. Vraag niet 'waarom maken jullie ruzie?', maar peil naar hun ervaring in het team. Gebruik open vragen zoals: 'Wat staat je in de weg om hier je beste werk te doen?' Vaak liggen de oorzaken dieper dan het conflict aan de oppervlakte:
- Onduidelijke rollen en verantwoordelijkheden.
- Een gevoel van onrechtvaardigheid in de werkverdeling.
- Botsende communicatiestijlen (bv. direct versus indirect).
- Concurrerende doelstellingen die teamleden tegen elkaar opzetten.
Fase 2: Kies de juiste interventie
Met een duidelijke diagnose kunt u doelgericht handelen. Voor een conflict tussen twee personen is een bemiddelingsgesprek effectief. Als facilitator stelt u basisregels op (niet onderbreken, 'ik'-boodschappen gebruiken) en focust u op de toekomst. Het doel is niet om een schuldige aan te wijzen, maar om concrete, wederzijdse afspraken te maken voor een betere samenwerking.
Wanneer de spanning breder in het team voelbaar is, organiseer dan een 'team reset' workshop. Dit is geen beschuldiging, maar een kans om de samenwerking te verbeteren. Werk samen aan een teamcharter waarin u afspraken maakt over gezamenlijke doelen, gedragsregels en communicatie. Het verduidelijken van rollen, bijvoorbeeld met een RACI-matrix, neemt veel dubbelzinnigheid en potentiële frictie weg.
Fase 3: Veranker de nieuwe dynamiek
Een interventie is geen eenmalige oplossing. U moet de positieve verandering actief ondersteunen. Uw eigen gedrag is hierin cruciaal. Wees zelf het rolmodel voor respectvolle communicatie, geef fouten toe en zorg dat uw feedback altijd constructief is. Uw team volgt uw voorbeeld.
Grijp voorzichtig in wanneer u oud, negatief gedrag ziet terugkeren. Een simpele opmerking als 'Laten we terugkeren naar het probleem, niet de persoon' kan een gesprek weer op het juiste spoor zetten. Erken en beloon tot slot positief gedrag. Wanneer u ziet dat voorheen conflicterende collega's goed samenwerken, benoem dit dan. Het versterkt de gewenste cultuur en toont aan dat de inspanningen worden gewaardeerd.
Uw directe actiepunten
Observeer eerst, grijp later in. Maak onderscheid tussen productief taakconflict en destructief relatieconflict.
Voer individuele luistergesprekken om de dieperliggende oorzaken te achterhalen, zoals onduidelijke rollen of verschillende communicatiestijlen.
Kies een passende interventie: bemiddeling voor een conflict tussen twee personen of een teamworkshop om gezamenlijke werk- en gedragsregels op te stellen.
Focus op de toekomst en concrete, gezamenlijke afspraken in plaats van te zoeken naar een schuldige in het verleden.
Wees een rolmodel en versterk de nieuwe, positieve dynamiek door constructief in te grijpen en samenwerking te erkennen.
Wij blinken uit in het begeleiden van organisaties doorheen verandering. Neem vrijblijvend contact op wanneer u graag van gedachten wil wisselen.





